- Kreator pomoże Ci przygotować druk IN-1 lub DN-1, poprowadzi Cię krok po kroku
- Skorzystaj z prostego języka rozwiązania, licznych przykładów i podpowiedzi
- Otrzymasz komplet dokumentów z wymaganymi załącznikami
Co warto wiedzieć?
Powody powstania zaległości podatkowychKiedy dochodzi do powstania zaległego podatku od nieruchomości?Konsekwencje zaległego podatku od nieruchomościJak zapłacić zaległy podatek od nieruchomości?Odsetki i kary za zaległości podatkoweEgzekucja podatkowa i możliwość zajęcia nieruchomościJak unikać zaległości podatkowych w przyszłości?Powody powstania zaległości podatkowych
Zaległości w podatku od nieruchomości mogą mieć najróżniejsze przyczyny, np. trudna sytuacja finansowa podatnika, choroba, pobyt za granicą to tylko niektóre z nich. W przypadku właścicieli nieruchomości w grę mogą też wchodzić inne czynniki.
Dość często zdarza się, że osoba nabywająca nieruchomość w spadku po zmarłym krewnym nie zdaje sobie sprawy, że wraz z gruntem czy obiektem budowlanym przyjmuje także obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości. Takie osoby nieraz latami unikają zapłaty podatku - świadomie lub nieświadomie.
Inną przyczyną jest brak świadomości pewnych ważnych obowiązków przy nabywaniu działki, domu czy mieszkania. Niezależnie od tego, czy jest to nieruchomość z rynku wtórnego, czy pierwotnego, jej zakup wymaga złożenia w urzędzie miasta lub gminy odpowiedniej dokumentacji.
- Osoby fizyczne składają w tym celu informację o nieruchomościach i obiektach budowlanych IN-1.
- Osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej składają deklarację na podatek od nieruchomości.
W obu przypadkach mają na to 14 dni od nabycia. Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności uzasadniające jego powstanie. Nieco inaczej jest w przypadku ukończenia budowy budynku - wtedy obowiązek podatkowy powstaje od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym ukończono budowę lub rozpoczęto użytkowanie budynku przed jego ostatecznym ukończeniem.
Bez złożonej informacji IN-1 osoba fizyczna nie otrzyma z urzędu gminy decyzji ustalającej wymiar podatku. Może więc nie zdawać sobie sprawy, że musi uiścić opłatę.
Zaległości podatkowe wynikające z braku wiedzy i dokumentacji mogą też powstać u osób, które nie mają prawa własności do nieruchomości. Należy bowiem pamiętać, że obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości spoczywa nie tylko na właścicielach nieruchomości i obiektów budowlanych, ale też na użytkownikach wieczystych gruntów, posiadaczach samoistnych oraz posiadaczach nieruchomości i ich części lub obiektów budowlanych i ich części stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.
Należy mieć również na uwadze, że jeżeli grunt, budynek bądź budowla stanowi współwłasność lub jest w posiadaniu kilku podmiotów to obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach lub posiadaczach.
Przygotuj swoją informację IN-1 lub deklarację DN-1 w kilka minut.
Zaległy podatek od nieruchomości ile lat wstecz?
Zapisy ustawy ordynacja podatkowa wskazują na przedawnienie zobowiązania podatkowego z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął terminy płatności podatku. Organ podatkowy nie może żądać zapłaty podatku przedawnionego. Zasada ta nie dotyczy m.in. nieruchomości zabezpieczonej hipoteką lub zastawem skarbowym. Taki podatek od nieruchomości nie ulega przedawnieniu, jednak może być egzekwowany tylko z przedmiotu hipoteki lub zastawu.
Należy pamiętać, że ordynacja podatkowa wskazuje, że zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania. W przypadku osób fizycznych zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem doręczenia decyzji ustalającej wysokość podatku od nieruchomości. Zdarzały się przypadki, gdy właściciel nieruchomości, pomimo złożenia informacji IN-1 do właściwego organu podatkowego, nie otrzymał decyzji.
Jeżeli decyzja o wymiarze podatku od nieruchomości zostanie dostarczona po terminie pierwszej lub kolejnej raty, na zapłatę podatku właściciel ma 14 dni - licząc od otrzymania decyzji. Organ podatkowy nie ma w takim wypadku prawa naliczyć odsetek za zwłokę za okres sprzed dostarczenia decyzji.
Kiedy dochodzi do powstania zaległego podatku od nieruchomości?
Zaległość podatkowa powstaje od pierwszego dnia następującego po dniu, gdy przekroczony zostanie termin płatności podatku. Od tej chwili naliczane są odsetki podatkowe za zwłokę.
Termin płatności podatku od nieruchomości
W przypadku osób fizycznych terminy płatności podatku od nieruchomości określone są w decyzji w sprawie wysokości podatku otrzymanej od organu podatkowego (Wójta, Burmistrza, Prezydenta Miasta). Zgodnie z ustawą o podatkach i opłatach lokalnych, zobowiązanie podatkowe należy uregulować w czterech ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego: do 15 marca, 15 maja, 15 września oraz 15 listopada roku podatkowego.
Osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej same obliczają podatek od nieruchomości w deklaracji DN-1. Następnie dzielą uzyskaną wartość na 12 rat - proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego. Rata za styczeń płatna jest do 31 stycznia, natomiast każda kolejna - do 15. dnia miesiąca.
Należy pamiętać, że w obu powyższych przypadkach podatek o wysokości nieprzekraczającej 100 zł podlega zapłacie jednorazowej w terminie płatności pierwszej raty.
- Kreator pomoże Ci przygotować druk IN-1 lub DN-1, poprowadzi Cię krok po kroku
- Skorzystaj z prostego języka rozwiązania, licznych przykładów i podpowiedzi
- Otrzymasz komplet dokumentów z wymaganymi załącznikami
Konsekwencje zaległego podatku od nieruchomości
Podstawową konsekwencją braku zapłaty podatku od nieruchomości są wspomniane wcześniej odsetki podatkowe. Stawka odsetek za zwłokę od zaległości podatkowej w 2023 r. wynosi 16,50% w stosunku rocznym.
Odsetek za zwłokę jak stanowią zapisy ustawy Ordynacja podatkowa nie nalicza się m.in.:
- jeżeli wysokość odsetek nie przekraczałaby trzykrotności wartości opłaty pobieranej przez operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe za traktowanie przesyłki listowej jako przesyłki poleconej, a więc w 2023 roku, jeżeli ich wysokość nie przekracza kwoty 8,70 zł.
Dla wielu właściciel nieruchomości oznacza to nawet kilka miesięcy spóźnienia z zapłatą podatku bez konsekwencji.
Jednakże czym dłuższe spóźnienie, tym wyższe odsetki z tytułu niezapłaconego podatku. Szczególnie dotkliwie mogą je odczuć posiadacze nieruchomości wykorzystywanej na cele prowadzonej działalności gospodarczej.
Jak zapłacić zaległy podatek od nieruchomości?
Na zapłatę zaległości podatkowej najlepiej zdecydować się jak najszybciej. Jeśli zaległość jest stosunkowo niewielka, wystarczy dokonać wpłaty na rachunek urzędu gminy (urzędu miasta) właściwego ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. Osoby fizyczne znajdą go w decyzji ustalającej wymiar podatku wydanej przez organ podatkowy. Należy też obliczyć odsetki z tytułu zaległego podatku. Jeśli przekraczają 8,70 zł - wpłacić je razem z zaległym podatkiem.
Kontakt z Urzędem Gminy, Miasta
Ustalając, jaki urząd jest właściwy dla zapłaty zaległości podatkowej, należy wziąć pod uwagę miejsce położenia przedmiotów opodatkowania. W sprawie zapłaty zaległego podatku od nieruchomości dobrze jest wcześniej skontaktować się z urzędem osobiście lub telefonicznie - szczególnie, gdy obowiązek podatkowy powstał lata temu, a wysokość podatku znacząco narosła.
Ustalenie zaległej płatności
Aby uzyskać informacje o wysokości zobowiązania podatkowego, które nie zostało uregulowane, należy złożyć odpowiedni dokument w urzędzie. Wniosek podatnika powinien zawierać dane, które pozwolą go zidentyfikować - przede wszystkim imię i nazwisko oraz adres zamieszkania. Wniosek ten można złożyć osobiście w urzędzie miasta lub gminy, wysłać pocztą lub przekazać elektronicznie przez platformę ePUAP. W odpowiedzi podatnik otrzyma informację w sprawie podatku do zapłaty.
Ale uwaga!
Urząd obliczy łącznie kwotę zaległości z tytułu niezapłaconego podatku. Odsetki podatnik musi obliczyć sam - nalicza się je bowiem do dnia uregulowania zobowiązania.
Odsetki i kary za zaległości podatkowe
Wspomniane wcześniej odsetki za zwłokę w zapłacie podatku od nieruchomości to nie jedyna konsekwencja unikania obowiązków. Jeżeli po otrzymaniu upomnienia, podatnik nie ureguluje zaległości podatkowej obejmujące zaległość w podatku, odsetki i koszty upomnienia, organ podatkowy wystawi tytuł wykonawczy. Powoduje on powstanie obowiązku zapłaty m.in. opłaty manipulacyjnej w wysokości 100 zł od każdego tytułu wykonawczego. Dodatkowo naliczona zostanie opłata egzekucyjna od wyegzekwowanych lub wpłaconych środków pieniężnych w wysokości 5 lub 10% zaległości, wydatki egzekucyjne poniesione przez organ egzekucyjny oraz opłata za czynności egzekucyjne. A więc, aby nie powstały dodatkowe koszty należy w terminie płacić wszystkie podatki, w tym i podatek od nieruchomości.
Przygotuj swoją informację IN-1 lub deklarację DN-1 w kilka minut.
Oprócz ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawy w postępowaniu egzekucyjnym w administracji, należy wziąć też pod uwagę przepisy Kodeksu karnego skarbowego. Zgodnie z art. 57 § 1 tego aktu prawnego, podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Sąd może odstąpić od wymierzenia takiej kary, jeżeli całość zaległość w podatku od nieruchomości zostanie uregulowana na rzecz właściwego organu podatkowego, przed wszczęciem postępowania w sprawie o wykroczeniu skarbowym.
Warto pamiętać, że - jak wskazuje Ordynacja podatkowa - dopóki istnieje zaległość podatkowa, posiadacz nieruchomości może wnioskować o jej umorzenie. Konieczne jest jednak przedstawienie dokumentacji wskazującej powód wnioskowania o umorzenie np. dokumentację przedstawiającą trudną sytuację finansową dłużnika. Umorzenie zaległości podatkowej jest formą ulgi podatkowej. Decyzja w tym zakresie jest decyzją uznaniową i dotyczy sytuacji, gdy zaistniał i został udowodniony ważny interes podatnika lub interes publiczny.
Na wniosek podatnika możliwe jest też rozłożenie zapłaty podatku od nieruchomości na raty. Podobnie jak w przypadku umorzenia, wymaga to przedłożenia dokumentacji wskazującej np. na trudną sytuację materialną, a sama decyzja leży w gestii organu podatkowego.
Umorzenie zaległości podatkowej powoduje również umorzenie odsetek za zwłokę. Zgodnie z Ordynacją podatkową, organ podatkowy ma sporą dowolność w zakresie ustalania ulg dla podatnika. Może umorzyć w całości lub części zaległości podatkowe, ale możliwe jest także m.in. umorzenie samych odsetek czy też opłaty prolongacyjnej.
Egzekucja podatkowa i możliwość zajęcia nieruchomości
Kolejnym krokiem organu podatkowego w kierunku uzyskania należnego podatku jest groźba wszczęcia egzekucji z majątku. Za zobowiązania podatkowe posiadacz nieruchomości odpowiada całym swoim majątkiem. W postępowaniu egzekucyjnym urząd dysponuje szeroką gamą środków do odzyskiwania należności. W pierwszej kolejności zajmuje rachunki bankowe, wynagrodzenie i emerytury, wierzytelności z tytułu dostaw, robót czy usług, udziały współkach itp. Dopiero w następnej kolejności zajmuje rzeczy ruchome i nieruchomości osób fizycznych lub prawnych.
Zaległość z tytułu niezapłaconego podatku od nieruchomości rzadko jest tak wysoka, a niepłacenie tak uporczywe, by nastąpiła groźba zajęcia nieruchomości. Jednak według przepisów jest taka możliwość, dlatego podatnicy podatku zalegający ze swoimi zobowiązaniami powinni jak najszybciej je uregulować.
Jak unikać zaległości podatkowych w przyszłości?
Dopełnianie obowiązków wynikających z posiadania nieruchomości to podstawowa forma unikania powstawania zaległości podatkowej. Regulowane zobowiązań w obowiązujących ratach proporcjonalnych pozwoli uniknąć nagromadzenia zaległych należności oraz dodatkowych kosztów, a to znacznie ułatwia regularną spłatę.
W przypadku, gdy w wyniku trudnej sytuacji materialnej posiadacz nieruchomości wie, że nie będzie w stanie uregulować swojego zobowiązania, to winien wystąpić do organu podatkowego (wójta, Burmistrza, Prezydenta Miasta) z wnioskiem o przesunięcie terminu płatności podatku lub rozłożenia zapłaty podatku na raty. Organ podatkowy, biorąc pod uwagę ważny interes podatnika, może odroczyć termin płatności podatku lub rozłożyć go na raty jak wskazaliśmy powyżej.