Pierwszy raz z kreatorem IN-1? Obejrzyj video
Kiedy podatek od spadku nieruchomości?
Śmierć właściciela nieruchomości nie powoduje automatycznego przeniesienia prawa własności na jego spadkobierców. Przede wszystkim konieczne jest sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia. Odbywa się to bezproblemowo, jeśli wszyscy spadkobiercy stawią się u notariusza i są zgodni co do podziału spadku. Konieczne jest wtedy sporządzenie protokołu poprzedzającego wydanie aktu poświadczenia, za który notariusz pobiera dodatkową opłatę.
W sytuacjach wątpliwych sporządzane jest sądowe stwierdzenie nabycia spadku. Ta druga opcja ma decydujące znaczenie w sytuacji, gdy nieznane są dane potencjalnych spadkobierców lub gdy pojawia się spór o skład spadku bądź jego podział. Wówczas sąd w drodze postępowania nieprocesowego określa spadkobierców oraz ustala kwestię zakresu dziedziczenia spadku.
Osoba, która otrzyma nieruchomość w drodze spadku musi zadbać o dokonanie zmiany w księdze wieczystej - wpisaniu w niej nowego właściciela. W tym celu składa wniosek o wpisanie prawa własności do księgi.
Spadek: podatek od nieruchomości. Podatkiem płaconym za odziedziczoną nieruchomość jest podatek od spadków i darowizn. Uwzględnia on wartość odziedziczonego mieszkania, budynku czy gruntu. Opodatkowanie podatkiem dochodowym może wchodzić w grę przy ewentualnej sprzedaży nieruchomości.
Obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu bądź z chwilą zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusza.
Uwaga!
Niezłożenie wniosku o dokonanie zmiany w księdze wieczystej naraża spadkobiercę praw majątkowych na karę grzywny. Sąd wieczystoksięgowy z urzędu wpisuje w księdze ostrzeżenie, a właścicielowi wysyła pismo z ostrzeżeniem i pouczeniem o obowiązku złożenia wniosku o ujawnienie prawa własności. Podatnik ma na to 30 dni od daty otrzymania pisma.
Podział spadku
Z instytucją działu spadku mamy do czynienia, gdy przejęcie praw majątkowych obejmuje więcej niż jednego spadkobiercę. W drodze działu spadku mogą oni zawrzeć umowę pomiędzy sobą lub wystąpić do sądu o podział.
Umowa lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w wyniku dokonanego działu spadku przypadły poszczególnym spadkobiercom.
Kiedy przedawnia się podatek od spadków i darowizn?
Podobnie jak wszystkie inne zobowiązania podatkowe, podatek od spadków i darowizn przedawnia się z upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin jego płatności. Należy jednak podkreślić, iż przedawnienie nie obowiązuje, jeśli spadkobierca nie zgłosi nabycia spadku do organu podatkowego.
Zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn powstaje na mocy wydania decyzji o wysokości podatku i doręczenia jej spadkobiercy przez organ podatkowy. Jeżeli spadkobierca nie złoży w urzędzie skarbowym deklaracji SD-3, w której wskazuje wartość nabytego spadku, to zobowiązanie przedawnia się po upływie 5 lat, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy.
Należy przy tym zwrócić szczególną uwagę na art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
4. Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.
Powyższy zapis może wskazywać, że niezależnie od tego, po jakim czasie podatnik powołuje się na fakt nabycia, zobowiązanie podatkowe ulega odnowieniu. Kwestia przedawnienia zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn jest kwestią budzącą wiele wątpliwości i nieraz różnie traktowaną przez organy podatkowe. Dobrze jest zachować w tym względzie szczególną staranność i zadbać o dopełnienie formalności - unikniemy w ten sposób nieprzyjemności w przypadku podania w wątpliwość zaistnienia przedawnienia.
Jak obliczyć podatek od spadku nieruchomości?
Podatek od spadków i darowizn wylicza się jako procent od wartości nieruchomości otrzymanej w drodze spadku. Przy czym należy też wziąć pod uwagę kwotę wolną od podatku.
Obowiązują 3 grupy podatkowe:
- Grupa I: małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa, rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie - kwota wolna od podatku wynosi 9637 zł. Przy czym w grupie I wyróżnia się tzw. grupę "0", która jest zwolniona z podatku od spadków i darowizn. Należą go niej małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, rodzeństwo, ojczym oraz macocha.
- Grupa II: zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych - kwota wolna od podatku wynosi 7276 zł.
- Grupa III: pozostali spadkobiercy - kwota wolna od podatku wynosi 4902 zł.
Osoby z grupy podatkowej "0" mogą korzystać ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn pod warunkiem dokonania zgłoszenia do urzędu skarbowego.
Aby obliczyć kwotę wolną od podatku, należy zsumować wartość rynkową majątku nabytego w drodze spadku z wartością innych rzeczy i praw majątkowych, które w drodze darowizny zostały spadkobiercy przekazane przez zmarłego w okresie 5 lat poprzedzających rok nabycia spadku.
Niezależnie od tego, do jakiej grupy podatkowej należy spadkobierca, ma obowiązek zgłosić spadek do urzędu skarbowego. Ma na to 30 dni od dnia, w którym nastąpiło uprawomocnienie postanowienia sądu stwierdzającego nabycie spadku lub zarejestrowania przez notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia.
Wysokość podatku zostanie określona w decyzji organu podatkowego dostarczonej spadkobiercy. Na zapłatę ma on 14 dni od dnia doręczenia tejże decyzji.
Ulga mieszkaniowa przy nabyciu spadku
Po spełnieniu warunków określonych w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn, spadkobierca decydujący się wykorzystać nieruchomość na własne cele mieszkaniowe może skorzystać z tzw. ulgi mieszkaniowej. Za nieruchomość nabytą w drodze spadku nie zapłaci podatku do 110 m.kw. powierzchni domu lub mieszkania. W przypadku większych lokali zapłaci podatek wyłącznie za różnicę jego powierzchni z 110 m.kw.
Z ulgi mieszkaniowej może skorzystać spadkobierca, który:
- nie posiada innej nieruchomości ani nie przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu;
- nie jest najemcą innej nieruchomości;
- wykorzysta nieruchomość nabytą w drodze spadku na własne cele mieszkaniowe i będzie tam zameldowanym na pobyt stały;
- przez okres 5 lat nie dokona odpłatnego zbycia nieruchomości odziedziczonej.
Czy muszę zapłacić podatek od nieruchomości?
Gdy w grę wchodzi podatek od nieruchomości, spadek stanowi takie samo nabycie prawa majątkowego, jak przy zakupie mieszkania, domu czy gruntu od osoby trzeciej. Jeżeli spadkodawca był podatnikiem podatku od nieruchomości, spadkobierca też się nim staje.
Nowy właściciel nieruchomości składa w urzędzie gminy lub dzielnicy informację IN-1 (osoby fizyczne) lub deklarację DN-1 (osoby prawne). Jeśli przejęcie nieruchomości nastąpiło w trakcie roku, podatek od nieruchomości spadkobierca płaci wyłącznie za okres, w którym jest jego właścicielem.
A co w przypadku, gdy spadkodawca zalegał z zapłatą podatku od nieruchomości? Spadek niestety niesie ze sobą konieczność uregulowania długów zmarłego.
Jeśli chodzi o spadek a podatek od nieruchomości, podatnicy często jednak mylą to pojęcie z podatkiem od spadków i darowizn. Z kolei odpłatne zbycie nieruchomości nabytej w drodze spadku rodzi obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie należy mylić tych dwóch pojęć: niezależnie od tego, czy w grę wchodzi odpłatne nabycie czy spadek, podatek od nieruchomości obowiązuje każdego właściciela i użytkownika wieczystego (poza nielicznymi wyjątkami określonymi w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych).
Po jakim czasie można sprzedać działkę ze spadku?
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują żadnych ograniczeń w kwestii momentu odpłatnego zbycia nieruchomości otrzymanej w spadku. Jednak sprzedaż nieruchomości nabytych przed upływem 5 lat wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego.
Podatek dochodowy od sprzedaży nieruchomości wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Podstawę tę stanowi dochód, czyli różnica pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, a kosztami, powiększona o sumę odpisów amortyzacyjnych.
Termin 5 lat liczymy od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lokalu mieszkalnego czy innej nieruchomości przez zmarłego. To nie nabycie spadku, lecz nabycie nieruchomości przez spadkodawcę jest terminem, od którego liczymy termin 5 lat.
Przykład: spadek - podatek od sprzedaży nieruchomości (podatek dochodowy).
Jan Kowalski kupił mieszkanie 30 września 2018 r. Po jego śmierci w drodze spadku nieruchomość uzyskał jego syn. Aby nie płacić podatku dochodowego, ze sprzedażą lokalu mieszkalnego musi wstrzymać się do 1 stycznia 2024 r.
Czy można sprzedać nieruchomość przed upływem 5 lat?
Jak wcześniej wspomniano, terminu 5 lat nie liczymy od momentu, w którym nastąpiło nabycie spadku, ale od nabycia go przez spadkodawcę. W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, którą zmarły zakupił wiele lat temu, nie rodzi się obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podatnicy nierzadko wychodzą z mylnego założenia, iż sprzedaż nieruchomości nabytych w spadku obejmują te same zasady ustawy o podatku dochodowym, co sprzedaż mieszkania, domu czy gruntu kupionego od osoby trzeciej. Warto znać opisaną powyżej zasadę, chociażby ze względu na brak konieczności wstrzymywania się ze sprzedażą, a co za tym idzie regulowania opłat eksploatacyjnych za nierzadko pusty lokal.
Nabycie budynku mieszkalnego czy gruntu w drodze spadku wymaga od spadkobiercy dużej staranności w zakresie dopełnienia formalności wymaganych przepisami prawa, m.in. ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku dochodowym. Należy też pamiętać, iż obowiązki związane z utrzymaniem lokalu mieszkalnego, np. zapłata czynszu czy podatku od nieruchomości ze spadku, ciążą na spadkobiercy od momentu śmierci spadkodawcy. Nawet jeśli nie nastąpi ujawnienie prawa własności w księdze wieczystej, podatnik nie uniknie odpowiedzialności na ciążące na nim obowiązki związane z otrzymaniem nieruchomości w drodze spadku.
Wypełnij deklarację on-line
