Co warto wiedzieć?
- Nieruchomość ze współwłasności małżeńskiej – jaki podatek od nieruchomości?
- Współwłasność a podatek od nieruchomości – wątpliwości małżonków
- Podatek od nieruchomości małżonkowie zapłacą solidarnie
- Działalność gospodarcza i współwłasność a podatek od nieruchomości
- Współposiadanie a podatek od nieruchomości
Nieruchomość ze współwłasności małżeńskiej – jaki podatek od nieruchomości?
Współwłasność mieszkania, lokalu, domu czy gruntu sprawia, że każdy z małżonków zyskuje prawo do korzystania z nieruchomości, a także zostaje zobowiązany do solidarnego ponoszenia kosztów i dopełniania formalności, jakie się z nią wiążą. Jednym z obowiązków, jaki wynika z zaistnienia współwłasności, jest rozliczanie się z podatku od nieruchomości. Małżonkowie zobowiązani są do jego solidarnej zapłaty oraz do składania stosownych deklaracji/informacji podatkowych. Co to oznacza w praktyce? Sprawdźmy!
Współwłasność a podatek od nieruchomości – wątpliwości małżonków
Podatki od nieruchomości, zwłaszcza w przypadku współwłasności, wiążą się z wieloma niejasnościami i pytaniami. Małżonkowie zastanawiają się nad takimi kwestiami, jak chociażby:
- Czy bez względu na okoliczności i sytuację życiową, do zapłaty podatku od nieruchomości zawsze zobowiązani są oboje współwłaściciele?
- Czy jeden z małżonków może dobrowolnie wziąć na siebie obowiązek opłacania podatku za całą nieruchomość?
- Jak wyglądają formalności w przypadku, gdy jeden z małżonków prowadzi we wspólnej nieruchomości działalność gospodarczą?
- Co w sytuacji, kiedy małżonkowie nie posiadają prawa własności i dzierżawią nieruchomość lub są jej posiadaczami samoistnymi?
Aktem prawnym, który reguluje kwestie związane z podatkami od nieruchomości, jest Ustawa z 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych. Zgodnie z jej zapisami współwłaściciele nieruchomości gruntowej, budynku (lub jego części) czy budowli zobowiązani są do solidarnego opłacania podatku od nieruchomości.
Niestety, przepis ten często wydaje się zbyt ogólnikowy, aby znaleźć w nim odpowiedzi na wątpliwości – chociażby takie, jak te, które wskazaliśmy nieco wcześniej. Z tego względu w dalszej części tekstu postaramy się odpowiedzieć na najważniejsze pytania, przed jakimi stają małżonkowie posiadający wspólnie nieruchomość.
Skorzystaj z kreatora, który poprowadzi Cię krok po kroku i stworzy Twoją informację IN-1 online.
Przygotuj IN-1Podatek od nieruchomości małżonkowie zapłacą solidarnie
Współwłasność to pojęcie, które w polskim prawie nierozerwalnie wiąże się z solidarną odpowiedzialnością. Jest to szczególny rodzaj odpowiedzialności prawnej, nakładający na wszystkich współwłaścicieli określone zobowiązanie – bez możliwości oficjalnego podzielenia go, np. na podstawie udziałów w nieruchomości, jakie posiada każda z osób. Zobrazujmy to na przykładzie.
Przykład
Małżeństwo posiada dom jednorodzinny, w którym mieszkają. Zgodnie z ustną umową, jaką zawarli małżonkowie, podatek od nieruchomości opłacany był w dwóch częściach – połowa zobowiązania przez męża i połowa przez żonę. W pewnym momencie mąż traci płynność finansową i przestaje regulować „swoją” część podatku. W takiej sytuacji organ podatkowy skieruje swoje roszczenia do obojga małżonków, bez uwzględniania ustaleń, jakie poczynili oni między sobą. Dopóki dług nie zostanie uregulowany, zarówno mąż, jak i żona, będą nim w takim samym stopniu obciążeni.
Jak wynika z powyższego przykładu, podatek od nieruchomości nakładany jest w jednej kwocie, na wszystkich współwłaścicieli jednocześnie – bez uwzględniania podziałów, jakie mogą oni nieformalnie uzgodnić między sobą. Opłacenie podatku przez jednego z właścicieli sprawia, że pozostali zostają z niego zwolnieni. Niespełnienie obowiązku podatkowego jest zaś obciążeniem, z którym wszyscy współwłaściciele będą musieli się solidarnie zmierzyć.
Działalność gospodarcza i współwłasność a podatek od nieruchomości
Współwłasność, co do zasady, wyklucza możliwość podzielenia nieruchomości pomiędzy właścicieli. Od tej zasady istnieje jednak wyjątek – sądowy podział nieruchomości do korzystania. Na mocy postanowienia sądu możliwe jest wyodrębnienie części nieruchomości, która będzie własnością tylko jednej osoby fizycznej.
Taki zabieg może być uzasadniony w sytuacji, gdy jeden z małżonków zamierza prowadzić we wspólnej nieruchomości działalność gospodarczą, co wiąże się ze znacznym zwiększeniem kwoty opodatkowania. Część, która przeznaczona jest na potrzeby firmy, będzie podlegała opodatkowaniu wg. zasad dla działalności gospodarczych. Pozostała część będzie opodatkowana na zwykłych zasadach (dla budynków mieszkaniowych).
Skorzystaj z kreatora, który poprowadzi Cię krok po kroku i stworzy Twoją informację IN-1 online.
Przygotuj IN-1Współposiadanie a podatek od nieruchomości
Obowiązujące prawo reguluje także kwestie podatku od nieruchomości, które znajdują się we współposiadaniu małżonków, niebędących formalnie jej właścicielami, ale zarządzających nią na zasadach właścicieli (np. posiadaczy samoistnych czy dzierżawców). W takiej sytuacji są oni zobowiązani do solidarnego opłacania podatku, który nie może zostać nałożony na faktycznego właściciela nieruchomości.
Nieruchomości, stanowiące współwłasność małżonków, opodatkowane są podatkiem od nieruchomości na takich samych zasadach, co budynki czy grunty z jednym właścicielem. Małżonkowie zobowiązani są do składania stosownych deklaracji (formularz IN-1), a także opłacania swoich zobowiązań wobec urzędu gminy (terminy podatkowe dla osób fizycznych to 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada). Niezależnie od umowy, jaka zawarta zostanie pomiędzy mężem a żoną, zawsze warto mieć pewność, że całość podatku jest opłacana – niedopełnienie obowiązku podatkowego może mieć poważne konsekwencje dla każdej ze stron.
