Co warto wiedzieć o podatku rolnym?

Jesteś właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem działek sklasyfikowanych jako użytki rolne? Pamiętaj o formalnościach! Sprawdź, kto płaci podatek rolny, co jest przedmiotem opodatkowania oraz jakie zwolnienia i ulgi obowiązują w podatku rolnym.

Przygotuj i wydrukuj lub złóż online
  • Kreator pomoże Ci przygotować druk DR-1 lub IR-1, poprowadzi Cię krok po kroku
  • Skorzystaj z prostego języka rozwiązania, licznych przykładów i podpowiedzi
  • Otrzymasz komplet dokumentów z wymaganymi załącznikami

Podatek rolny - co to jest? Co warto wiedzieć na temat podatku rolnego?

Zgodnie z ustawą, podatek rolny obejmuje grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Nabycie, przejęcie w użytkowanie wieczyste itp. gruntu rolnego wiąże się z pewnymi obowiązkami. Przede wszystkim tego rodzaju działki podlegają opodatkowaniu podatkiem rolnym.

Dowiedz się też, co zmieniło się w tych kwestiach od stycznia 2019 roku i jak złożyć deklarację.

Ustawa o podatku rolnym

Podstawowym aktem prawnym regulującym kwestie dotyczące podatku rolnego jest ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 333). Znajdziesz w niej m.in. zasady ustalania podatku, ogólne regulacje, a także zwolnienia i ulgi.

Kto powinien zapłacić podatek rolny?

Podatek rolny obowiązuje osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki nieposiadające osobowości prawnej, będące w posiadanie gruntów oznaczonych w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne. Podatek rolny płacą:

  • właściciele gruntów,
  • użytkownicy wieczyści gruntów,
  • posiadacze samoistni gruntów,
  • posiadacze gruntów, które stanowią własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli ich posiadanie wynika z zawartej umowy lub jest bez tytułu prawnego (z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych),
  • dzierżawcy gruntów gospodarstwa rolnego, jeżeli grunty te zostały wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych lub przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników.

Podatku rolnego nie płacą osoby, które wykorzystują działkę na cele firmowe. Prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza na użytkach rolnych zobowiązuje właściciela lub posiadacza gruntów do zapłaty podatku od nieruchomości.

Co jest przedmiotem opodatkowania podatkiem rolnym?

O zaistnieniu obowiązku podatkowego w zakresie podatku rolnego decyduje kilka wytycznych. Po pierwsze, opodatkowaniu podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne. Po drugie, na ich terenie musi być prowadzona działalność rolnicza.

Za gospodarstwo rolne uważa się obszar o łącznej powierzchni nie mniejszej niż 1 hektar fizyczny. Przy czym nie musi ono tworzyć jednolitej powierzchni. Grunty rolne mogą mieć różne położenie - ważne, by pozostawały w posiadaniu tej samej osoby fizycznej lub prawnej.

Za działalność rolniczą natomiast uważana jest hodowla zwierząt (w tym przemysłowych fermowych) i roślin. Wliczana jest tutaj także produkcja warzywnicza, roślin ozdobnych, grzybów uprawnych, materiału szkółkarskiego, siewnego, reprodukcyjnego, hodowlanego, zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, a także chów i hodowla ryb oraz sadownictwo. Inne informacje o podatkach i opłatach lokalnych można znaleźć w naszym poprzednim artykule - “co warto wiedzieć o podatkach i terminach ich rozliczania.”

Podatek rolny?

Przygotuj swoją informację IR-1 lub deklarację DR-1 w kilka minut.

Zmiany w podatku rolnym od stycznia 2019 roku

Od 1 stycznia 2019 roku obowiązujące stały się weszły w życie zmiany w podatku rolnym, dotyczące infrastruktury przemysłowej. Zgodnie z nimi, za grunty rolne nie uważa się:

  • użytków rolnych, przez które przebiegają urządzenia przemysłowe, służące na przykład do odprowadzania płynów czy energii elektrycznej,
  • użytków zajętych na pasy technologiczne, służące do odpowiedniej eksploatacji tych urządzeń,
  • użytków zajętych przez strefy bezpieczeństwa oraz strefy kontrolowane wyżej wymienionych urządzeń.

Wyjątkiem od nowej zasady jest sytuacja, w której grunty te są równocześnie zajęte na rzecz prowadzenia działalności gospodarczej innej niż rolnicza lub też są w posiadaniu samoistnym, użytkowaniu wieczystym lub są własnością przedsiębiorstwa, które zajmuje się przesyłaniem lub dystrybucją płynów, pary, gazów oraz energii elektrycznej.

Deklaracja na podatek rolny

Obowiązek podatkowy dla podatku rolnego powstaje z pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik objął grunt na własność, w wieczyste użytkowanie lub w samoistne bądź zależne posiadanie. Natomiast wygaśnięcie obowiązku podatkowego następuje ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć te okoliczności.

Posiadanie gruntów rolnych wiąże się z obowiązkami. W zależności od statusu podatnika, składa on deklarację DR-1 lub informację IR-1. Organem podatkowym właściwym dla podatku rolnego jest urząd miasta lub gminy właściwy ze względu na miejsce położenia działki położonej na użytkach rolnych.

Deklarację na podatek rolny należy złożyć do odpowiedniego (ze względu na miejsce/lokalizację, w którym/której znajdują się grunty) organu podatkowego.

Osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej składają do urzędu gminy deklarację na podatek rolny. Służy do tego druk DR-1 oraz załączniki, w których należy wykazać:

  • ZDR-1 Dane gruntów podlegających opodatkowaniu,
  • ZDR-2 Dane gruntów zwolnionych z opodatkowania.

Deklarację na podatek rolny DR-1 osoby prawne składają każdego roku - do 15 stycznia roku podatkowego. Jeśli obowiązek zaistniał po tym dniu, wówczas dokumenty należy przekazać w terminie 14 dni od momentu zaistnienia okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego. Informacje na temat terminów podatkowych można znaleźć tutaj - ważne terminy.

Osoby fizyczne składają informację o gruntach na druku IR-1. W zależności od rodzaju gruntów i prawa własności, obowiązują do niej załączniki:

  • ZIR-1 Dane gruntów podlegających opodatkowaniu,
  • ZIR-2 Dane gruntów zwolnionych z podatku,
  • ZIR-3 Dane współwłaścicieli.

Informację IR-1 należy złożyć w ciągu 14 dni od zaistnienia okoliczności powodujących obowiązek podatkowe (np. zakupu gruntu) lub momentu, w którym wystąpiły okoliczności powodujące zmianę wysokości opodatkowania.

Deklarację na podatek rolny można złożyć również drogą internetową. W tym celu wystarczy skorzystać z kalkulatora deklaracji, który pomoże przejść przez cały proces, a następnie pozwoli wysłać deklarację oraz opłacić podatek online. Przyjazne Deklaracje umożliwiają także złożenie formularzy dotyczących: podatku od nieruchomości, podatku od środków transportu, podatku leśnego oraz opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Więcej informacji można znaleźć w zakładce ABC podatków.

Stawki podatku rolnego

Stawka podatku dla gruntów gospodarstwa rolnego wynosi równowartość pieniężną 2,5 q żyta liczoną od 1 hektara przeliczeniowego. Dla pozostałych gruntów rolnych, które podlegają podatkowi rolnemu, jest to natomiast 5 q żyta liczone również od 1 hektara.

Stawkę wlicza się na podstawie średniej ceny skupu żyta z 11 kwartałów poprzedzających kwartał poprzedzający rok podatkowy. Co istotne, jednostki samorządu terytorialnego mają prawo do obniżenia ceny skupu żyta jako podstawy opodatkowania.

Warto wiedzieć, że podatnicy mogą skorzystać z ulg od podatku rolnego, takich jak:

  • ulga inwestycyjna – połączona z budową lub modernizacją budynków powiązanych z prowadzeniem działalności rolnej. Może objąć 25% należnego podatku,
  • ulga dla terenów podgórskich i górskich – obejmuje tereny zaklasyfikowane jako tereny podgórskie i górskie. Stawka podatku może być obniżona o 30%,
  • ulga z powodu stanu klęski żywiołowej – przyznawana zgodnie z nazwą w przypadku wprowadzenia stanu klęski żywiołowej.

Należy pamiętać o tym, że stawka podatku rolnego nie jest stała. Jest ona zależna od tego, czy podatnik posiada gospodarstwo rolne. Ponadto w niektórych przypadkach może ona być obniżona przez radę gminy, na mocy uchwały.

Podatek rolny?

Przygotuj swoją informację IR-1 lub deklarację DR-1 w kilka minut.

Zwolnienia z podatku rolnego

Zwolnieniu z podatku rolnego podlegają:

  1. użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione znajdujące się na użytkach rolnych,
  2. grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha, jeśli:
  • są przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego i zostały zakupione w drodze umowy sprzedaży,
  • są przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,
  • zostały objęte w trwałe zagospodarowanie i wchodzą w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa,
  1. grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i w międzywałach,
  2. jednostki organizacyjne objęte systemem oświaty oraz prowadzące je organy (dot. gruntów zajętych na działalność oświatową),
  3. zakłady pracy chronionej,
  4. zakłady aktywności zawodowej,
  5. instytuty badawcze,
  6. centra badawczo-rozwojowe (dot. gruntów zajętych na cele badań i prac rozwojowych).

Przy czym większość zwolnień nie dotyczy gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

Terminy płatności podatku rolnego

Osoby prawne samodzielnie wyliczają podatek rolny w deklaracji DR-1. Następnie, bez wezwania organu podatkowego, wpłacają go w 12 ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego. Każda z rat podlega zapłacie do 15. dnia każdego miesiąca.

Osoby fizyczne w odpowiedzi na złożoną informacje IR-1 otrzymują z urzędu gminy decyzję o wymiarze podatku rolnego. Znajdują się w nim zarówno wysokości rat, jak i terminy ich płatności. Podatek rolny podlega wpłacie do:

  • 15 marca,
  • 15 maja,
  • 15 września,
  • 15 listopada.

Zarówno w przypadku osób fizycznych, jak i prawnych, podatek nieprzekraczający kwoty 100 zł podlega płatności jednorazowej w terminie płatności pierwszej raty.

Podatek rolny dla osób fizyczny (IR-1)
Zgłoszenie powstania obowiązku podatku rolnego, korekty deklaracji lub wygaśnięcia obowiązku podatkowego.
Podatek rolny dla osób prawnych (DR-1)
Zgłoszenie powstania obowiązku podatku rolnego, korekty deklaracji lub wygaśnięcia obowiązku podatkowego.