Podatek od nieruchomości - jakie kary za niezgłoszenie?

Niezłożenie odpowiednich dokumentów przy nabyciu nieruchomości wiąże się z konsekwencjami. To dotkliwe sankcje finansowe. Z kolei przekroczony termin płatności podatku niesie ze sobą narastające odsetki. Sprawdź, co mogą zrobić podatnicy podatku, by uniknąć kary grzywny lub zmniejszyć jej wymiar.

Przygotuj i wydrukuj lub złóż online
  • Kreator pomoże Ci przygotować druk IN-1 lub DN-1, poprowadzi Cię krok po kroku
  • Skorzystaj z prostego języka rozwiązania, licznych przykładów i podpowiedzi
  • Otrzymasz komplet dokumentów z wymaganymi załącznikami

Obowiązek zgłoszenia nieruchomości do opodatkowania

Zakup nieruchomości, przyjęcie jej w dzierżawę wieczystą lub posiadanie rodzi obowiązek podatkowy. Od podatnika wymaga złożenia w urzędzie miasta lub gminy odpowiednio:

Informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych IN-1 - osoby fizyczne.

Deklaracji na podatek od nieruchomości DN-1 - osoby prawne, jednostki organizacyjne oraz spółki niemające osobowości prawnej.

Dokumenty te składa się do organu podatkowego właściwego ze względu na miejsce położenia przedmiotów opodatkowania.

Osoby fizyczne na dopełnienie formalności mają 14 dni od daty nabycia lub przyjęcia nieruchomości w użytkowanie. Natomiast osoby prawne składają DN-1 do 31 stycznia każdego roku, a jeśli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu - w ciągu 14 dni.

Jeśli nieruchomość stanowi współwłasność osoby fizycznej i prawnej, osoba fizyczna składa deklarację podatkową DN-1 i płaci należny podatek na zasadach obowiązujących osoby prawne.

Ważne!

Niezłożenie deklaracji podatkowej lub informacji IN-1 z nadzieją, że urząd gminy nie zorientuje się, iż dana nieruchomość zmieniła właściciela, to pomysł z gruntu skazany na porażkę. Należy bowiem pamiętać, że zbywca przy sprzedaży gruntu czy budynków również ma obowiązek składania informacji IN-1 lub deklaracji DN-1.

Termin płatności podatku

Stawki podatku ustalane są przez urzędy gmin na dany rok podatkowy. Zgodnie z przepisami ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, nie mogą one przekraczać stawek maksymalnych określonych przez Ministra Finansów.

W przypadku osób fizycznych to organ podatkowy określa wysokość oraz terminy płatności podatku od nieruchomości, a decyzję o wymiarze daniny dostarcza podatnikowi drogą listowną. Podatek płatny jest w czterech ratach proporcjonalnych: do 15 marca, 15 maja, 15 września oraz 15 listopada.

U osób prawnych z kolei złożenie deklaracji podatkowej jest jednocześnie obliczeniem wysokości podatku od nieruchomości. Podmioty te nie czekają na decyzję urzędu gminy. Raty podlegają płatności do 15 dnia każdego miesiąca - proporcjonalnie do czasu trwania obowiązku podatkowego. Wyjątkiem jest pierwsza w roku rata, którą osoby prawne płacą do 31 stycznia.

W obu powyższych przypadkach podatek nieprzekraczający 100 zł podlega jednorazowej płatności w terminie pierwszej raty.

Podatek od nieruchomości?

Przygotuj swoją informację IN-1 lub deklarację DN-1 w kilka minut.

Konsekwencje niezgłoszenia nieruchomości do opodatkowania

Niezłożenie deklaracji podatkowej wiąże się z konsekwencjami, o których mówi Kodeks karny skarbowy. Zgodnie z art. 54 § 1 tego aktu prawnego podatnik, który nie ujawnia właściwemu organowi przedmiotu lub podstawy opodatkowania bądź nie składa właściwemu organowi podatkowemu deklaracji, przez co naraża podatek na uszczuplenie, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych lub karze pozbawienia wolności bądź obu karom łącznie. Oczywiście kara grzywny jest sankcją wymierzaną znacznie częściej niż kara pozbawienia wolności.

Nieco inaczej traktowana jest informacja IN-1. W tym wypadku należy wziąć pod uwagę art. 80 Kodeksu karnego skarbowego, zgodnie z którym podatnik, który wbrew obowiązkowi nie składa w terminie wymaganej informacji podatkowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych.

Gdy w grę wchodzi podatek od nieruchomości, kara za niezgłoszenie jej nabycia lub przyjęcia w użytkowanie w terminie może być bardzo dotkliwa. Stawka dzienna w 2023 r. wynosi od od 116,33 zł do 46 532 zł. Przy czym kara grzywny nie może być niższa niż 1163,30 zł.

Ważne!

Zobowiązanie podatkowe nie powstaje, jeśli decyzja o wymiarze podatku od nieruchomości zostanie dostarczona osobie fizycznej po upływie 3 lat. Termin ten liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jednak okres ten wydłuża się, jeśli to podatnik nie złożył w urzędzie gminy informacji IN-1. W takim wypadku przedawnienie następuje dopiero po 5 latach.

Sankcją za wykroczenie skarbowe w związku z popełnionym czynem zabronionym polegającym na niezłożeniu deklaracji podatkowej zostanie objęty także właściciel lub posiadacz nieruchomości, która podlega zwolnieniu z podatku od nieruchomości.

Sankcje za nieterminowe zgłoszenie nieruchomości do opodatkowania

Z finansowymi konsekwencjami musi liczyć się także posiadacz nieruchomości, który informację IN-1 lub deklarację DN-1 złożył po terminie. Podobnie jak w przypadku całkowitego braku złożenia dokumentów, taki podatnik podlega karze grzywny.

Dodatkowo musi liczyć się z koniecznością zapłaty podatku od nieruchomości z zaległości podatkowej oraz należnych odsetek. Należy bowiem pamiętać, że zobowiązanie podatkowe powstaje od 1. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zakupiono lub przyjęto w posiadanie nieruchomość. W przypadku budynków ukończonych w trakcie roku - od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym zakończono budowę lub rozpoczęto użytkowanie budynku przed jego ukończeniem.

Odsetki od zaległości podatkowych wynoszą obecnie 16,5% w skali roku. Im wyższy podatek od nieruchomości i dłuższy okres niepłacenia podatku, tym wyższe odsetki do zapłaty.

Przygotuj i wydrukuj lub złóż online
  • Kreator pomoże Ci przygotować druk IN-1 lub DN-1, poprowadzi Cię krok po kroku
  • Skorzystaj z prostego języka rozwiązania, licznych przykładów i podpowiedzi
  • Otrzymasz komplet dokumentów z wymaganymi załącznikami

Czy można uniknąć kary za niezgłoszenie nieruchomości do opodatkowania?

W praktyce niezgłoszenie nieruchomości do opodatkowania w terminie wyznaczonym przez przepisy bywa skutkiem przeoczenia lub niewiedzy - rzadko wynika ze świadomej woli właściciela czy posiadacza nieruchomości. W takim wypadku ma on do dyspozycji narzędzia pozwalające na uniknięcie konsekwencji związanej z niezłożeniem deklaracji podatkowej.

Podstawowym sposobem jest złożenie czynnego żalu. Zgodnie z art. 16 Kodeksu karnego skarbowego, nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności czynu zabronionego, w tym osoby współdziałające.

Co istotne, aby czynny żal był skuteczny, należy dopełnić zaniedbanych formalności - złożyć dokumenty w urzędzie gminy oraz uiścić wymagany podatek od nieruchomości - należność publicznoprawną uszczuploną czynem zabronionym.

Złożenie czynnego żalu zwalnia z kary grzywny. Nie ma przy tym znaczenia, jaki powód niezłożenia deklaracji czy informacji oraz jakie istotne okoliczności zostały podane. Sam fakt złożenia czynnego żalu stanowi podstawę do zaniechania sankcji wobec podatnika.

Nie ma ustalonego wzoru czynnego żalu. Ważne jednak, by został on złożony, zanim organ podatkowy rozpocznie w związku z popełnieniem czynu zabronionego czynności kontrolne.

Co istotne, złożenie czynnego żalu uwalnia od sankcji finansowych także w przypadku nieterminowej zapłaty podatku od nieruchomości oraz złożenia deklaracji podatkowej po ustalonym terminie. Ważne jednak, by dokument ten złożyć zanim rozpoczną się czynności kontrolne związane z popełnionym czynem.

Podatek od nieruchomości?

Przygotuj swoją informację IN-1 lub deklarację DN-1 w kilka minut.

Skutki unikania opodatkowania nieruchomości

Zarówno zwlekanie ze złożeniem deklaracji podatkowej, jak i odkładanie w czasie dopełnienia obowiązku zapłaty podatku, może mieć dla właściciela lub posiadacza nieruchomości negatywne konsekwencje.

Brak uregulowania zaległości podatkowej może się skończyć na postępowaniu egzekucyjnym, które wiąże się z dodatkowymi kosztami. W takim wypadku każde pismo, każda wizyta komornika i inne czynności mogą nieść ze sobą koszty, którym obciążony zostanie dłużnik.

Warto pamiętać, iż w przypadku trudnej sytuacji, np. finansowej, podatnik może złożyć wniosek o odroczenie terminu płatności podatku od nieruchomości. Zgodnie z ustawą - Ordynacja podatkowa, odroczenie takie jest możliwe także w przypadku już istniejących zaległości.

Zaległy podatek można też rozłożyć na raty, tak by jego zapłata była mniej dotkliwa dla podatnika. Z punktu widzenia prawa podatkowego istnieje też możliwość umorzenia zaległości podatkowej w całości lub w części lub nienaliczenie odsetek. W praktyce jednak zdjęcie z podatnika obowiązku zapłaty podatku zdarza się rzadko. W zakresie podatku od nieruchomości organy podatkowe częściej przychylają się do zastąpienia odsetek opłatą prolongacyjną, a nawet umorzenia tejże opłaty.

Opłata prolongacyjna stanowi 50% wysokości odsetek. Zostaje nałożona na podatników podatku od nieruchomości w przypadku wydania decyzji o rozłożeniu zaległości na raty. Odsetki nie są wtedy naliczane - opłata prolongacyjna stanowi ich korzystniejszy dla podatnika zamiennik.

Podatek od nieruchomości dla osób fizycznych (IN-1)
Zgłoszenie powstania obowiązku podatku od nieruchomości, korekty informacji o nieruchomościach lub wygaśnięcia obowiązku podatkowego.
Podatek od nieruchomości dla osób prawnych (DN-1)
Zgłoszenie powstania obowiązku podatku od nieruchomości, korekty deklaracji o nieruchomościach lub wygaśnięcia obowiązku podatkowego.