Podatek rolny – co podlega opodatkowaniu?
Zgodnie z Ustawą o podatku rolnym z 15 listopada 1984 roku, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają użytki rolne, z wyłączeniem gruntów, które wykorzystuje się do prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Aby grunt mógł zostać uznany za użytek rolny, musi być wykorzystywany do działalności rolniczej, a zatem:
- do uprawy materiału siewnego lub hodowlanego;
- do uprawy materiału reprodukcyjnego lub szkółkarskiego;
- do uprawy warzyw lub grzybów;
- do uprawy owoców i sadownictwa;
- do uprawy roślin o charakterze dekoracyjnym;
- do hodowli zwierząt (w tym ptaków czy owadów);
- do produkcji materiału zarodkowego zwierząt;
- do przemysłowej produkcji materiałów pochodzenia zwierzęcego;
- do działalności fermowej;
- do hodowli ryb.
Co więcej, aby grunty mogły zostać uznane za gospodarstwo rolne, muszą zajmować powierzchnię co najmniej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowego. Co istotne, na liczbę tę składają się wszystkie grunty rolne, jakie znajdują się w posiadaniu jednego podatnika (osoby prywatnej lub prawnej, np. spółki czy jednostki organizacyjnej). Poszczególne grunty nie muszą tworzyć jednego, spójnego obszaru, ani nie muszą być ze sobą fizycznie połączone – w świetle przepisów podatkowych musi łączyć je ze sobą jedynie osoba właściciela.
Nieużytki rolne a podatek
Podatek rolny nie obejmuje nieużytków, czyli obszarów, na których niemożliwe jest prowadzenie działalności rolniczej – ze względu na trudne warunki geologiczne, biologiczne czy środowiskowe. Do nieużytków rolnych zalicza się m.in. bagna, trzęsawiska, urwiska, piaski, urwiska, zawaliska czy zbiorniki wodne, w których niemożliwy jest chów ryb. Właściciel takiego gruntu może podlegać jednak podatkowi od nieruchomości, jeżeli nieużytek wykorzystywany jest do prowadzenia działalności gospodarczej.
Podatek rolny – kto płaci? Dzierżawa pola a podatek
Do płacenia podatku rolnego zobowiązane są osoby fizyczne lub prawne, które posiadają określone prawa do gruntu. Są to:
- właściciel gruntu rolnego (prawo własności może zostać nabyte m.in. poprzez kupno, spadek czy darowiznę gruntu);
- posiadacz gruntu, który jest własnością Skarbu Państwa;
- posiadacz samoistny, zarządzający gruntem bez prawa własności;
- użytkownik wieczysty gruntu.
- dzierżawca gruntu, który objęty jest ubezpieczeniem społecznym rolników;
Jak wynika z dwóch ostatnich punktów, dzierżawca gruntu rolnego może zostać zobowiązany do opłacania podatku. Jeżeli umowa pomiędzy właścicielem ziemi a dzierżawcą zostanie zawarta zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów o uzyskiwaniu rent strukturalnych, to dzierżawca zobowiązany jest do regulowania obowiązku podatkowego.
W przypadku, gdy umowa pomiędzy właścicielem a dzierżawcą nie została sporządzona z uwzględnieniem wskazanych przepisów, płatnikiem podatku rolnego pozostaje właściciel gruntu.
Podatek rolny a dzierżawa w opinii WSA
4 sierpnia 2020 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie orzekł w sprawie Dzierżawca gruntu rolnego jako płatnik podatku rolnego. Zgodnie z orzeczeniem, umowa dzierżawy, która nie spełnia przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników ani przepisów dotyczących zachowania rent strukturalnych, nie zwalnia właściciela gruntu z obowiązku opłacania podatku rolnego i przeniesienia go na dzierżawcę.
Podatek rolny – jak dopełnić formalności
Jeżeli jesteś płatnikiem podatku rolnego, musisz dopilnować kilku formalności oraz terminów płatności. Oto najważniejsze kwestie, o których powinieneś pamiętać:
- Jaki dokument muszę złożyć? Jeżeli jesteś osobą fizyczną, złóż informację IR-1. Osoby prawne sporządzają deklarację DR-1. Obydwa dokumenty możesz wypełnić online, korzystając ze strony przyjazne-deklaracje.pl.
- Kiedy i gdzie złożyć dokument? DR/IR złóż w ciągu 14 dni od powstania okoliczności, które spowodowały powstanie obowiązku podatkowego (np. kupno gruntu). Dokumenty dostarcz osobiście do urzędu gminy lub złóż online, przez platformę e-PUAP.
- Od kiedy trzeba płacić podatek rolny? Obowiązek podatkowy powstaje z 1 dniem miesiąca, następującego po objęciu praw do gruntu. Przykładowo, jeżeli kupiłeś grunt rolny w dniu 13 lipca, podatkowi będziesz podlegał od 1 sierpnia.
- Kiedy zapłacić podatek? Osoby fizyczne opłacają podatek w czterech częściach (do 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada), a osoby prawne w comiesięcznych ratach (do 15 każdego miesiąca).
Zarówno właściciel, jak i dzierżawca, mogą być płatnikami podatku rolnego – wszystko zależy od umowy, jaka łączy obydwie strony. Jeżeli to Ty jesteś podatnikiem, zadbaj o to, by wszystkie formalności były dopięte na ostatni guzik. Zwłaszcza że teraz możesz zrobić to wyjątkowo szybko i wygodnie, korzystając z płatności oraz deklaracji online.