Opłata śmieciowa – co o zwolnieniach, ulgach i opłatach mówi prawo?
Aby ustalić wysokość opłaty śmieciowej, należy wypełnić deklarację śmieciową i dostarczyć ją do Urzędu (online lub osobiście) w ciągu 14 dni od daty powstania obowiązku ponoszenia opłaty lub od zmiany danych, które są podstawą ustalania wysokości opłat.
Deklarację śmieciową składają: właściciele, współwłaściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości. Obowiązek ten dotyczy także jednostek organizacyjnych lub osób posiadających nieruchomości w zarządzie lub użytkowaniu, a także innych podmiotów władających nieruchomością.
Zasady naliczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi reguluje Ustawa z 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. W ustawie tej wyodrębniono różne typy nieruchomości, które podlegają opodatkowaniu. Są nimi:
- Nieruchomości zamieszkane – opłat należy dokonywać za każdy miesiąc, w którym nieruchomość jest zamieszkiwana.
- Nieruchomości niezamieszkane, na których terenie powstają odpady komunalne – płaci się za każdy miesiąc, w którym na terenie nieruchomości powstają śmieci.
- Domki letniskowe lub inne nieruchomości wykorzystywane do celów rekreacyjno-wypoczynkowych – opłat dokonuje się za cały rok bez względu na długość okresu korzystania z nieruchomości.
Ustawodawca wprowadził różne możliwości obniżania opłat za wywóz śmieci. Przyjrzyjmy się bliżej zapisom:
- Artykuł 6k ust. 4 – „Rada gminy, w drodze uchwały, może zwolnić w całości lub w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, w części dotyczącej gospodarstw domowych, w których dochód nie przekracza kwoty uprawniającej do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej (…) lub rodziny wielodzietne (…).”
- Artykuł 6k ust. 4a – „Rada gminy, w drodze uchwały, zwalnia w części z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi właścicieli nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi kompostujących bioodpady stanowiące odpady komunalne w kompostowniku przydomowym, proporcjonalnie do zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z gospodarstw domowych.”
Z obu zapisów wynika, że:
- Zwolnieniami mogą być objęte wyłącznie nieruchomości zamieszkane.
- Zwolnienie z ustępu 4 nie jest obligatoryjne – gminy mogą, lecz nie muszą przyjąć tego rodzaju zwolnień.
- Zwolnienie z ustępu 4a jest obowiązkowe, ale dotyczy tylko właścicieli jednorodzinnych budynków mieszkalnych, wyposażonych w kompostowniki.
Warto wiedzieć! Co to są odpady komunalne i jak rozliczać się z opłat?
Odpady komunalne, zwane także odpadami bytowymi lub zwyczajowo śmieciami, to odpady, które:
- powstają w gospodarstwach domowych,
- powstają w innych miejscach, ale ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych. Do tej grupy nie mogą zaliczać się odpady, które zawierają odpady niebezpieczne.
Ulga na wywóz śmieci – programy osłonowe
Niektóre samorządy umożliwiają wnioskowanie o ulgi na wywóz śmieci na zasadzie objęcia programem osłonowym. Wszystko zależy oczywiście od ustaleń danej gminy.
Ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminach określa, że każda gmina, jeśli chce umożliwić mieszkańcom korzystanie ze zwolnień na wywóz śmieci, może to zrobić wprowadzając odpowiednie uchwały. Nie ma więc jednej odpowiedzi na pytanie, kto może nie płacić za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jakie ulgi są możliwe w Twojej gminie, zasięgnij informacji w Urzędzie Miasta lub Gminy. Gdy zapoznasz się z odpowiednimi zapisami, będziesz wiedzieć, czy spełniasz kryteria. Pamiętaj jednak, że zwolnienia dotyczą niemal wyłącznie osób fizycznych i lokali mieszkalnych.
Przykłady
Warszawa wprowadziła program osłonowy dla rodzin wielodzietnych, które kwalifikują się do Karty Dużej Rodziny. Mieszkańcy w trudnej sytuacji finansowej otrzymają od miasta zasiłek celowy, który może pokryć nawet połowę opłaty za śmieci. Kryterium dochodowe programu wynosi 1848 zł netto na jedną osobę w gospodarstwie domowym.
W Katowicach rodziny wielodzietne, które wspólnie zamieszkują tę same nieruchomości i posiadają ogólnopolskie Karty Dużej Rodziny, mogą starać się o uzyskanie 20% zwolnienia z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi zbieranymi w sposób selektywny.
Miasto Gdynia wprowadziło częściowe zwolnienia z opłaty: 6 zł miesięcznie dla gospodarstw domowych w zabudowie jednorodzinnej, które zadeklarowały założenie kompostownika, 15 zł miesięcznie dla gospodarstw domowych zamieszkanych przez mieszkańców, których dochód nie przekracza kwoty uprawniającej do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.
